आर. आर.शेख प्रतिनिधी – दि 9 डिसेंबर
Baba Adhav Biography: कष्टकरी वर्गासाठी लढणारे राज्यातील ज्येष्ठ सामाजिक कार्यकर्ते बाबा आढाव यांचे दीर्घ आजाराने निधन झाल्याची दुःखद बातमी समोर आली आहे. अनेक दिवसांपासून प्रकृती अस्थिर असल्याने त्यांच्यावर पुण्यातील पूना हॉस्पिटलमध्ये उपचार सुरु होते. मात्र वयाच्या 95व्या वर्षी त्यांनी अखेरचा श्वास घेतला. आयुष्यभर कष्टकरी, मजूर आणि वंचितांच्या हक्कांसाठी काम करणारे बाबा आढाव यांचे योगदान अविस्मरणीय आहे.
चला, त्यांचा संपूर्ण जीवनप्रवास जाणून घेऊयात…
पुण्यातील साध्या घरातून प्रवासाची सुरुवात
बाबा आढाव यांचा जन्म 1 जून 1930 रोजी पुणे येथे झाला. त्यांचे पूर्ण नाव बाबासाहेब पांडुरंग आढाव असे आहे. लहानपणापासून सामाजिक अन्यायाविरोधात आवाज उठवण्याची प्रवृत्ती असल्याने त्यांनी पुढे पूर्ण आयुष्य सामाजिक कार्यालाच वाहून घेतले.
ते असंघटित क्षेत्रातील.
- रिक्षाचालक
- हमाल
- हातगाडी कामगार
- रोजंदारी कामगार
…अशा कष्टकरी वर्गाला संघटित करून त्यांच्या हक्कांसाठी लढणारे अग्रणी नेते ठरले.
हमाल पंचायत – एक मोठी क्रांती
पुणे शहरातील कामगारांसाठी मोठा आधारस्तंभ बनणारी संघटना म्हणजे हमाल पंचायत.
बाबा आढाव यांनी पुण्यात ही संस्था स्थापन करून कष्टकरी वर्गासाठी पहिल्यांदाच संगठित आवाज उभा केला. यानंतर त्यांनी असंघटित कामगार कर्मचारी महासंघ उभारला आणि हजारो कामगारांच्या समस्या सोडवण्यासाठी आयुष्य झोकून दिले.
त्यांच्या कार्यामुळे त्यांना प्रेमाने ‘पुणे शहराचे कुटुंबप्रमुख’ असेही संबोधले जात होते.
‘एक गाव – एक पाणवठा’ चळवळीने बदलले चित्र
समाजातील असमानता दूर करण्यासाठी त्यांनी चालवलेली ‘एक गाव – एक पाणवठा’ चळवळ संपूर्ण महाराष्ट्रात गाजली.
या चळवळीमुळे गावांमधील पाण्यावरील जातीय भेदभाव कमी झाला आणि सामाजिक सलोखा वाढला.
तसेच त्यांनी दलित वस्त्यांच्या विकासासाठीही महत्त्वाचे कार्य केले.
सामाजिक कार्यासोबत प्रभावी साहित्यनिर्मिती
सामाजिक न्यायाबद्दल तीव्र संवेदनशीलता असलेल्या बाबा आढाव यांनी अनेक पुस्तके लिहिली. त्यांचे लेखन सामान्य माणसाच्या वास्तविक संघर्षांवर आधारित होते.
त्यांची काही महत्त्वाची पुस्तके :
- एक गाव – एक पाणवठा
- मीच तो माणूस (आत्मकथन)
- एक साधा माणूस
- जगरहाटी
- रक्ताचं नातं
- असंघटित कामगार – काल, आज आणि उद्या
- जातपंचायत : दाहक वास्तव
- डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर : एक चिंतन
या पुस्तकांनी समाजातील खालच्या थरातील लोकांचे जीवन, त्यांचे प्रश्न आणि सामाजिक विषमता अत्यंत प्रभावीपणे मांडली आहे.
समाजकार्याचा प्रेरणादायी ठेवा
बाबा आढाव आता आपल्यात नसले तरी त्यांचे कार्य, विचार आणि साहित्य हे समाजासाठी मार्गदर्शक ठरणार आहे. त्यांच्या सामाजिक चळवळींनी हजारो लोकांचे आयुष्य बदलले आणि पुढील पिढ्यांना न्यायाची दिशा दिली.
कष्टकरी वर्गासाठी आयुष्यभर लढणाऱ्या या थोर समाजसेवकांना विनम्र श्रद्धांजली. 🙏
नमस्कार employeesindia.in हि एक न्युज पोर्टल आहे . या पोर्टल वर तुम्हाला तुमच्या हक्काच्या ताज्या घडामोडी वाचण्यास मिळतील . मला पत्रकारिता क्षेत्रामध्ये 5 वर्षाचा अनुभव आहे त्याचा मी या पोर्टल वर लिखाणासाठी उपयोग करत आहे करत आहे .
